Araştırmacılar beyin sinyalleriyle hareket edebilen bir dış iskelet (exoskeleton) geliştirmek için iki yıldır boynundan aşağısı büyük ölçüde felç olan bir hasta ile birlikte çalışıyorlar. Geçtiğimiz Perşembe günü Grenoble Üniversitesi’ndeki araştırmacılar şu ana kadarki test sonuçlarını paylaştılar ve felçli hastaların bu dört uzuvlu robotik sistemi kullanabilmelerinin mümkün olduğunu ifade ettiler. Sistemin şimdiye kadarki en kapsamlı testinde 28 yaşındaki Thibault adlı Fransız hasta yürümeyi başarabildi.
“Beyinle Yarı Temas Halindeki İlk Tedavi Teknolojisi”
Sistem, henüz hastaların kullanımı için hazır denilebilmekten çok uzak. Ama araştırmacıların ve hastaların ortak çalışmaları beyin sinyallerini yorumlayıp ardından harekete dönüştürebilecek bir algoritma teknolojisinin gayet mümkün olduğunu gösteriyor.
Clinatec Yönetim Kurulu Başkanı ve Grenoble Üniversitesi Profesörü Alim-Louis Benabid, verdiği basın açıklamasında “sahip olduğumuz sistem uzun vadede dört uzvu birden harekete geçirmek için tasarlanmış ve beyinle yarı temas halindeki ilk tedavi teknolojisi” ifadesini kullandı.
Thibault boyun omurundaki bir sakatlığın ardından bacaklarının kontrolünü kaybetmişti. Bir süre sonra bisepslerinde ve sol bileğinde hareket kabiliyeti kazandı. O zamandan bu yana da sol koluyla tekerlekli sandalye kullanmaya devam ediyor.
Edinilen Bulgular Umut Verici
Sistemi beyin sinyalleri aracılığıyla kontrol edebilmesi için araştırmacılar hastanın beyni ve kafa derisi arasına iki sensör yerleştirdi. Bu sensörler beynin hareket ve duyu merkezi olan sensorimotor korteksinden gelen sinyalleri toplamayı başarabildi.
Araştırmacılar günümüze kadar yapılan diğer çalışmalarda beyne direkt olarak temas eden ve kablolar vasıtasıyla bilgisayara bağlanan cihazlar geliştirildiğini ama kendi sistemlerinin beyne temas açısından ve kablosuz olması sebebiyle kullanıma çok daha elverişli olduğunu ifade ettiler.
Bir sonraki adım ise toplanan sinyalleri yorumlayıp sistemi harekete geçirecek bir algoritma kurmaktı. Bunu yapmaya çalışırken hastaya Pong adlı sağlı sollu iki platformla arada gelgitler yapan topu sektirmeye çalıştığımız klasik atari oyununu oynattılar. Ayrıca simülasyonlar aracılığıyla elini belli bölgelere uzatmaya veya bileğini çevirmeye çalıştığı daha kompleks hareketler üzerinde de çalıştı.
Dijital ortamda yapılan bu çalışmalar daha sonra 14 eklemden oluşan bu mekanik iskelet üzerinde çalışabilmeyi de olanaklı kıldı. Hasta, iskeletle yaptığı ilk çalışmalarda ise kollarıyla farklı konumlardaki kaldıraçlara dokunmaya uğraştı.
Thibault en sonunda iskeletle birlikte yürümeyi başarabildi. Makine stabil durabilmesi adına tavana bağlanmıştı; zira şu anki hali tek başına yürüyebilmek için insana gerekli dengeyi sağlamıyor. Ama yine de hastanın beyin sinyalleriyle iskelete karmaşık hareketler yaptırabilmenin mümkün olduğu görüldü. Araştırmacılar bu teknolojinin aynı zamanda yine beyin sinyalleriyle tekerlekli sandalye kullanımına da olanak tanıyabileceğini ifade etti.
Grenoble Üniversite Hastanesi’nde beyin cerrahı olarak çalışan Stephan Chabardes, “Elimizdeki bulgular felçli hastaların sadece beyin sinyallerini kullanarak bilgisayar kullanmasına ya da joystik olmadan tekerlekli sandalyeleri kontrol edebilmesine olanak tanıyabilir. Ayrıca hareket kabiliyeti daha yüksek iskeletler geliştirmemiz için de büyük bir adım.” ifadelerini kullandı.
Bu futuristik tedavi yöntemi yakın gelecekte felçli hastaların kendi başlarına yürüyebileceği anlamına gelmiyor. Ama Thibault’un yürüyebilmesi en azından bu yönde bir adım.
İleri Okuma Kaynağı:
https://mashable.com/article/brain-controlled-exoskeleton/
Önerilen Yazılar
Marka Bilinirliğini Artıracak Bir Logo Nasıl Yaratılır?
@font-face Kullanımı ve Bilmeniz Gerekenler
COVID-19 Sürecine Tasarım Odaklı Düşünme Yaklaşımı